Cuộc chiến thuật toán hợp đồng giữa CEX và DEX: Hyperliquid, Binance, OKX
Vào tháng 3 năm 2025, một cuộc hỗn loạn trên thị trường do hợp đồng JELLYJELLY gây ra đã bùng nổ trên một nền tảng giao dịch phi tập trung. Chỉ trong vài giờ, giá của hợp đồng này đã tăng vọt 429%, gần như kích hoạt việc thanh lý quy mô lớn. Nếu xảy ra thanh lý, các vị thế bán sẽ bị đưa vào kho thanh khoản trên chuỗi, gây ra khoản lỗ biến động lên tới hàng triệu đô la. Trong bối cảnh các vị thế trên chuỗi gặp nguy hiểm, một nền tảng giao dịch tập trung đã nhanh chóng ra mắt giao dịch hợp đồng vĩnh viễn JELLYJELLY.
Vào khoảnh khắc trước khi khủng hoảng bùng phát, các xác thực viên trên nền tảng phi tập trung đã khẩn cấp bỏ phiếu can thiệp, buộc gỡ bỏ, thanh lý và đóng băng giao dịch. Sự kiện này đã gây ra sự nghi ngờ trong cộng đồng tiền điện tử về các sàn giao dịch "phi tập trung", đồng thời cũng phơi bày một vấn đề cốt lõi: Trên các nền tảng giao dịch phi tập trung, giá cả được quyết định bởi cái gì? Rủi ro thực sự do ai gánh chịu? Thuật toán có thật sự trung lập?
Bài viết này sẽ lấy sự kiện này làm điểm khởi đầu, phân tích sự khác biệt về thuật toán của ba nền tảng chính trong cơ chế cốt lõi của hợp đồng vĩnh viễn - giá chỉ số, giá ghi chú, và tỷ lệ phí vốn - đồng thời đi sâu vào phân tích các ý tưởng tài chính và cơ chế truyền tải rủi ro phía sau chúng. Chúng tôi sẽ khám phá cách mà các thuật toán khác nhau hình thành phong cách giao dịch, phục vụ cho các loại nhà giao dịch khác nhau, và cách chúng ảnh hưởng đến khả năng sinh tồn của các nhà giao dịch trong cơn bão thị trường.
Tổng quan về giao dịch hợp đồng vĩnh viễn
Giao dịch hợp đồng vĩnh viễn chủ yếu được cấu thành từ ba yếu tố:
Giá chỉ số: Theo dõi sự biến đổi giá trên thị trường giao ngay, là chuẩn mực lý thuyết.
Giá đánh dấu: được sử dụng để tính toán lợi nhuận và thua lỗ chưa thực hiện, sự kiện quyết định như thanh lý.
Tỷ lệ phí vốn: Cơ chế kinh tế kết nối thị trường giao ngay và hợp đồng, dẫn dắt giá hợp đồng trở về giá giao ngay.
Nền tảng kiểm soát giá ký hiệu nắm giữ quyền sinh sát của hợp đồng. Cốt lõi của nền tảng phi tập trung là đảm bảo giá ký hiệu không bị thao túng và có thể được xác minh. Nền tảng này đã được tối ưu hóa dựa trên thuật toán của một sàn giao dịch tập trung nào đó, giúp giá có thể nhanh chóng trở lại giá thị trường ngay cả trong các điều kiện thị trường cực đoan và khi giao dịch trên nền tảng bị thao túng.
Thuật toán chi tiết so sánh
Giá chỉ số/Giá oracle
Giá của oracle trên nền tảng phi tập trung được xây dựng bởi các nút xác thực, sử dụng phương pháp trung vị có trọng số để chống lại sự biến động giá cực đoan, giảm khả năng thao túng nhưng tần suất cập nhật thì chậm hơn (3 giây một lần). Thiết kế này nhằm loại bỏ các giá trị bất thường và biến động, làm cho giá cả trở nên mượt mà hơn.
Cơ chế giá đánh dấu
Thuật toán giá đánh dấu của một sàn giao dịch tập trung dựa trên nguyên tắc "độ mượt của giá" và "phản ánh độ sâu của thị trường", sử dụng giá trung bình giữa mua/bán hợp đồng, giá giao dịch và giá tác động. Thiết kế này giúp giá đánh dấu thay đổi một cách mượt mà, chống lại việc chèn giá, phù hợp với việc bố trí ổn định và chiến lược chênh lệch lớn.
Một sàn giao dịch tập trung khác áp dụng phương pháp quyết liệt hơn, chỉ sử dụng giá trung bình mua/bán trên sổ lệnh làm nguồn giá đánh dấu. Thuật toán này rất nhạy cảm với các giao dịch nhỏ, phù hợp cho các nhà giao dịch tần suất cao và hoạt động giao dịch ngắn hạn.
Cấu trúc giá đánh dấu của nền tảng phi tập trung kết hợp các đặc điểm của hai sàn giao dịch tập trung. Nó tích hợp ba nguồn giá: giá oracle và trung bình di động theo chỉ số của sự chênh lệch giữa giá hợp đồng, trung vị của giá mua bán cuối cùng và giá nền tảng, cũng như trung vị trọng số theo giá của nhiều sàn giao dịch tập trung.
Thuật toán phí vốn
Nền tảng phi tập trung đã đưa vào chỉ số chênh lệch giá trên cơ sở mô hình giá cả và lãi suất cho vay của một sàn giao dịch tập trung, sử dụng giá oracle trong quá trình tính toán để gần gũi hơn với tình hình thực tế của thị trường. Để bù đắp cho nhược điểm về tốc độ hồi phục giá chậm, nền tảng này đã áp dụng ba thiết lập đặc trưng:
Trong trường hợp cực đoan, tỷ lệ phí vốn có thể lên tới 4%/giờ
Chi phí vốn dựa trên giá của oracle chứ không phải giá đánh dấu.
Phí vốn được thu mỗi giờ là một phần tám của phí tám giờ.
So với đó, tỷ lệ phí vốn của một sàn giao dịch tập trung phụ thuộc vào chu kỳ thanh toán dài hơn (thường là 8 giờ), khi tính toán kết hợp độ sâu sổ lệnh và lãi suất cho vay, cung cấp chi phí vốn mượt mà hơn cho các nhà đầu tư tổ chức và các trader trung và dài hạn.
Một sàn giao dịch tập trung khác có thuật toán phí vốn tương đối đơn giản, tính toán dựa trên độ lệch của giá mua bán tại bảng giá, chu kỳ thanh toán dài hơn. Thiết kế này dẫn đến sự biến động mạnh của phí vốn, phù hợp với các chiến lược giao dịch ngắn hạn và tần suất cao.
Chiến lược giao dịch và triết lý tài chính của các nền tảng khác nhau
Một sàn giao dịch tập trung: Thiết kế của những người lý trí trong hệ thống
Thiết kế tổng thể của nền tảng này nghiêng về "thể chế hóa, ôn hòa hóa", với ý tưởng cốt lõi là "làm cho thị trường có thể dự đoán". Điều này rất phù hợp với trường phái tài chính định lượng và giả thuyết thị trường hiệu quả, giả định rằng thị trường chủ yếu là hợp lý và có thể được thuần hóa thông qua mô hình thống kê.
Một sàn giao dịch tập trung khác: thiết kế của những người có bản năng giao dịch
Chiến lược thiết kế của nền tảng này gần gũi với "nhanh, mạnh, chính xác", triết lý của nó là "thị trường là sự phản ánh của bản chất con người". Điều này phù hợp với logic của tài chính hành vi, chấp nhận rằng thị trường là phi lý, nhà giao dịch là người có cảm xúc, và những người thật sự thông minh là những người tìm kiếm không gian chơi trong những biến động mạnh.
Nền tảng phi tập trung: Thiết kế của những người theo chủ nghĩa cấu trúc trên chuỗi
Nền tảng này cố gắng xây dựng một mô hình tài chính hoàn toàn mới: quản trị phi tập trung + cơ chế giá có thể lập trình. Triết lý của nó là: thuật toán không phải để dự đoán thị trường, mà là để thiết lập trật tự. Nền tảng này giống như một giao thức tài chính chạy trên blockchain, giá cả được đồng thuận bởi các nút xác thực, việc thanh lý vị thế được đảm bảo bởi kho thanh khoản, tất cả dữ liệu giao dịch được công khai trên chuỗi.
Kết luận
Giá cả là bề ngoài của giao dịch, thuật toán là trật tự của giao dịch. Các sàn giao dịch khác nhau thông qua thiết kế thuật toán của riêng mình, cố gắng trả lời câu hỏi làm thế nào để tin tưởng một thị trường vô hình. Tuy nhiên, khi thị trường ở tình huống cực đoan, thuật toán sẽ rút lui, con người phải lên sân khấu. Cuối cùng, giá cả không phải do thuật toán quyết định, mà là do chúng ta chọn tin tưởng ai để quyết định.
Trong thế giới tài chính tương lai, thuật toán sẽ tiếp tục mở rộng lãnh thổ của mình. Nhưng cần phải nhận ra rằng, đằng sau mỗi logic viết trong mã đều phản ánh một phán xét giá trị. Dù là theo đuổi tự do, công bằng hay minh bạch, con người luôn phải chịu trách nhiệm với giá trị của mình. Hãy luôn giữ một tấm lòng tôn trọng thị trường, bước đi cẩn thận trong hệ sinh thái tài chính đang không ngừng tiến hóa này.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
12 thích
Phần thưởng
12
6
Chia sẻ
Bình luận
0/400
NFTFreezer
· 1giờ trước
bán lẻ quá khó khăn rồi, chạy cũng không chạy thoát.
Cuộc chiến giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu: Đối đầu thuật toán CEX và DEX cùng với triết lý tài chính đứng sau
Cuộc chiến thuật toán hợp đồng giữa CEX và DEX: Hyperliquid, Binance, OKX
Vào tháng 3 năm 2025, một cuộc hỗn loạn trên thị trường do hợp đồng JELLYJELLY gây ra đã bùng nổ trên một nền tảng giao dịch phi tập trung. Chỉ trong vài giờ, giá của hợp đồng này đã tăng vọt 429%, gần như kích hoạt việc thanh lý quy mô lớn. Nếu xảy ra thanh lý, các vị thế bán sẽ bị đưa vào kho thanh khoản trên chuỗi, gây ra khoản lỗ biến động lên tới hàng triệu đô la. Trong bối cảnh các vị thế trên chuỗi gặp nguy hiểm, một nền tảng giao dịch tập trung đã nhanh chóng ra mắt giao dịch hợp đồng vĩnh viễn JELLYJELLY.
Vào khoảnh khắc trước khi khủng hoảng bùng phát, các xác thực viên trên nền tảng phi tập trung đã khẩn cấp bỏ phiếu can thiệp, buộc gỡ bỏ, thanh lý và đóng băng giao dịch. Sự kiện này đã gây ra sự nghi ngờ trong cộng đồng tiền điện tử về các sàn giao dịch "phi tập trung", đồng thời cũng phơi bày một vấn đề cốt lõi: Trên các nền tảng giao dịch phi tập trung, giá cả được quyết định bởi cái gì? Rủi ro thực sự do ai gánh chịu? Thuật toán có thật sự trung lập?
Bài viết này sẽ lấy sự kiện này làm điểm khởi đầu, phân tích sự khác biệt về thuật toán của ba nền tảng chính trong cơ chế cốt lõi của hợp đồng vĩnh viễn - giá chỉ số, giá ghi chú, và tỷ lệ phí vốn - đồng thời đi sâu vào phân tích các ý tưởng tài chính và cơ chế truyền tải rủi ro phía sau chúng. Chúng tôi sẽ khám phá cách mà các thuật toán khác nhau hình thành phong cách giao dịch, phục vụ cho các loại nhà giao dịch khác nhau, và cách chúng ảnh hưởng đến khả năng sinh tồn của các nhà giao dịch trong cơn bão thị trường.
Tổng quan về giao dịch hợp đồng vĩnh viễn
Giao dịch hợp đồng vĩnh viễn chủ yếu được cấu thành từ ba yếu tố:
Nền tảng kiểm soát giá ký hiệu nắm giữ quyền sinh sát của hợp đồng. Cốt lõi của nền tảng phi tập trung là đảm bảo giá ký hiệu không bị thao túng và có thể được xác minh. Nền tảng này đã được tối ưu hóa dựa trên thuật toán của một sàn giao dịch tập trung nào đó, giúp giá có thể nhanh chóng trở lại giá thị trường ngay cả trong các điều kiện thị trường cực đoan và khi giao dịch trên nền tảng bị thao túng.
Thuật toán chi tiết so sánh
Giá chỉ số/Giá oracle
Giá của oracle trên nền tảng phi tập trung được xây dựng bởi các nút xác thực, sử dụng phương pháp trung vị có trọng số để chống lại sự biến động giá cực đoan, giảm khả năng thao túng nhưng tần suất cập nhật thì chậm hơn (3 giây một lần). Thiết kế này nhằm loại bỏ các giá trị bất thường và biến động, làm cho giá cả trở nên mượt mà hơn.
Cơ chế giá đánh dấu
Thuật toán giá đánh dấu của một sàn giao dịch tập trung dựa trên nguyên tắc "độ mượt của giá" và "phản ánh độ sâu của thị trường", sử dụng giá trung bình giữa mua/bán hợp đồng, giá giao dịch và giá tác động. Thiết kế này giúp giá đánh dấu thay đổi một cách mượt mà, chống lại việc chèn giá, phù hợp với việc bố trí ổn định và chiến lược chênh lệch lớn.
Một sàn giao dịch tập trung khác áp dụng phương pháp quyết liệt hơn, chỉ sử dụng giá trung bình mua/bán trên sổ lệnh làm nguồn giá đánh dấu. Thuật toán này rất nhạy cảm với các giao dịch nhỏ, phù hợp cho các nhà giao dịch tần suất cao và hoạt động giao dịch ngắn hạn.
Cấu trúc giá đánh dấu của nền tảng phi tập trung kết hợp các đặc điểm của hai sàn giao dịch tập trung. Nó tích hợp ba nguồn giá: giá oracle và trung bình di động theo chỉ số của sự chênh lệch giữa giá hợp đồng, trung vị của giá mua bán cuối cùng và giá nền tảng, cũng như trung vị trọng số theo giá của nhiều sàn giao dịch tập trung.
Thuật toán phí vốn
Nền tảng phi tập trung đã đưa vào chỉ số chênh lệch giá trên cơ sở mô hình giá cả và lãi suất cho vay của một sàn giao dịch tập trung, sử dụng giá oracle trong quá trình tính toán để gần gũi hơn với tình hình thực tế của thị trường. Để bù đắp cho nhược điểm về tốc độ hồi phục giá chậm, nền tảng này đã áp dụng ba thiết lập đặc trưng:
So với đó, tỷ lệ phí vốn của một sàn giao dịch tập trung phụ thuộc vào chu kỳ thanh toán dài hơn (thường là 8 giờ), khi tính toán kết hợp độ sâu sổ lệnh và lãi suất cho vay, cung cấp chi phí vốn mượt mà hơn cho các nhà đầu tư tổ chức và các trader trung và dài hạn.
Một sàn giao dịch tập trung khác có thuật toán phí vốn tương đối đơn giản, tính toán dựa trên độ lệch của giá mua bán tại bảng giá, chu kỳ thanh toán dài hơn. Thiết kế này dẫn đến sự biến động mạnh của phí vốn, phù hợp với các chiến lược giao dịch ngắn hạn và tần suất cao.
Chiến lược giao dịch và triết lý tài chính của các nền tảng khác nhau
Một sàn giao dịch tập trung: Thiết kế của những người lý trí trong hệ thống
Thiết kế tổng thể của nền tảng này nghiêng về "thể chế hóa, ôn hòa hóa", với ý tưởng cốt lõi là "làm cho thị trường có thể dự đoán". Điều này rất phù hợp với trường phái tài chính định lượng và giả thuyết thị trường hiệu quả, giả định rằng thị trường chủ yếu là hợp lý và có thể được thuần hóa thông qua mô hình thống kê.
Một sàn giao dịch tập trung khác: thiết kế của những người có bản năng giao dịch
Chiến lược thiết kế của nền tảng này gần gũi với "nhanh, mạnh, chính xác", triết lý của nó là "thị trường là sự phản ánh của bản chất con người". Điều này phù hợp với logic của tài chính hành vi, chấp nhận rằng thị trường là phi lý, nhà giao dịch là người có cảm xúc, và những người thật sự thông minh là những người tìm kiếm không gian chơi trong những biến động mạnh.
Nền tảng phi tập trung: Thiết kế của những người theo chủ nghĩa cấu trúc trên chuỗi
Nền tảng này cố gắng xây dựng một mô hình tài chính hoàn toàn mới: quản trị phi tập trung + cơ chế giá có thể lập trình. Triết lý của nó là: thuật toán không phải để dự đoán thị trường, mà là để thiết lập trật tự. Nền tảng này giống như một giao thức tài chính chạy trên blockchain, giá cả được đồng thuận bởi các nút xác thực, việc thanh lý vị thế được đảm bảo bởi kho thanh khoản, tất cả dữ liệu giao dịch được công khai trên chuỗi.
Kết luận
Giá cả là bề ngoài của giao dịch, thuật toán là trật tự của giao dịch. Các sàn giao dịch khác nhau thông qua thiết kế thuật toán của riêng mình, cố gắng trả lời câu hỏi làm thế nào để tin tưởng một thị trường vô hình. Tuy nhiên, khi thị trường ở tình huống cực đoan, thuật toán sẽ rút lui, con người phải lên sân khấu. Cuối cùng, giá cả không phải do thuật toán quyết định, mà là do chúng ta chọn tin tưởng ai để quyết định.
Trong thế giới tài chính tương lai, thuật toán sẽ tiếp tục mở rộng lãnh thổ của mình. Nhưng cần phải nhận ra rằng, đằng sau mỗi logic viết trong mã đều phản ánh một phán xét giá trị. Dù là theo đuổi tự do, công bằng hay minh bạch, con người luôn phải chịu trách nhiệm với giá trị của mình. Hãy luôn giữ một tấm lòng tôn trọng thị trường, bước đi cẩn thận trong hệ sinh thái tài chính đang không ngừng tiến hóa này.