Tình hình quản lý và phát triển thị trường tài sản mã hóa Malaysia
Một, Khung pháp lý
Malaysia áp dụng mô hình "quản lý kép" đối với mã hóa, chủ yếu do Ngân hàng Negara Malaysia (Bank Negara Malaysia, viết tắt là BNM) và Ủy ban Chứng khoán Malaysia (Securities Commission Malaysia, viết tắt là SC) cùng đảm nhận chức năng quản lý. BNM chịu trách nhiệm về chính sách tiền tệ quốc gia và ổn định tài chính, đã rõ ràng tuyên bố "không công nhận bất kỳ loại tiền kỹ thuật số nào do tư nhân phát hành là tiền tệ hợp pháp", do đó các tài sản mã hóa như Bitcoin không có khả năng thanh toán hợp pháp theo luật pháp và được coi là tài sản có thể giao dịch. SC chịu trách nhiệm đưa các tài sản mã hóa đủ tiêu chuẩn vào hệ thống quản lý thị trường vốn và quản lý chúng như các sản phẩm chứng khoán. Tổng thể, Malaysia coi tài sản mã hóa như một loại sản phẩm chứng khoán/đầu tư thay vì tiền tệ để quản lý.
Cơ sở pháp lý của hệ thống quản lý bắt nguồn từ Lệnh "Luật Thị trường Vốn và Dịch vụ năm 2007 (Tiền điện tử và Token số là chứng khoán)" có hiệu lực từ tháng 1 năm 2019. Lệnh này trao quyền quản lý cho Ủy ban Chứng khoán và quy định rằng chỉ cần tài sản mã hóa đáp ứng một số thuộc tính đầu tư nhất định, nó có thể được coi là chứng khoán. Sau đó, SC đã lần lượt ban hành nhiều quy định kèm theo, bao gồm "Hướng dẫn cho các nhà điều hành thị trường được công nhận" và "Hướng dẫn về tài sản số", quy định về điều kiện gia nhập của sàn giao dịch tài sản số, nền tảng phát hành sàn giao dịch lần đầu (nền tảng IEO) cũng như dịch vụ lưu ký tài sản số. Những quy định này cùng nhau cấu thành nội dung cốt lõi của khuôn khổ quản lý tài sản mã hóa tại Malaysia.
Về các biện pháp quản lý cụ thể, Malaysia đã thiết lập ngưỡng cấp phép rõ ràng. Nền tảng giao dịch tài sản kỹ thuật số (DAX) phải đăng ký là nhà điều hành thị trường được công nhận (RMO-DAX), đáp ứng các yêu cầu tuân thủ tiêu chuẩn cao, bao gồm đăng ký địa phương, có vốn tối thiểu, cơ chế kiểm soát rủi ro vững chắc, các biện pháp chống rửa tiền (AML/CFT) và quy trình KYC. Ngoài ra, SC còn giới thiệu chế độ "Người lưu ký tài sản kỹ thuật số (DAC)", yêu cầu các tổ chức thực hiện dịch vụ lưu ký tài sản phải có giấy phép liên quan, và đảm bảo tài sản của khách hàng được lưu trữ độc lập, ghi chép rõ ràng, cách ly rủi ro.
Đáng lưu ý là, đối với các dịch vụ ví, nếu chỉ cung cấp chức năng ví phần mềm phi tập trung, thì tạm thời không thuộc phạm vi quản lý; nhưng nếu nó đồng thời có chức năng đổi tiền pháp định hoặc lưu ký, thì cần phải có đủ tư cách thanh toán hoặc lưu ký tương ứng. Cách xử lý phân biệt này cân bằng giữa phát triển đổi mới và kiểm soát quản lý.
Hai, Giám sát sàn giao dịch và Cấu trúc thị trường
Tổng quan về nền tảng giao dịch tuân thủ
Đến năm 2025, Malaysia sẽ có 6 sàn giao dịch tài sản số (DAX) được cấp phép bởi SC, bao gồm:
Luno Malaysia -- Nền tảng tuân thủ có thị phần cao nhất tại Malaysia, được thành lập vào năm 2013, là sàn giao dịch đầu tiên nhận được giấy phép SC, hỗ trợ giao dịch khoảng 18 loại tiền tệ được quản lý.
SINEGY -- Sàn giao dịch địa phương được thành lập vào năm 2017, nổi bật với tính tuân thủ và an toàn, hỗ trợ ít đồng tiền.
Tokenize Malaysia -- Thành lập năm 2017, hoạt động bao phủ Malaysia, Singapore, Việt Nam và các nơi khác, nhận được đầu tư từ ngân hàng đầu tư địa phương Kenanga.
MX Global -- Thành lập năm 2018, nền tảng giao dịch địa phương, từng nhận đầu tư từ một nền tảng giao dịch, hỗ trợ giao dịch các đồng tiền chính.
HATA Digital -- đã nhận được sự chấp thuận nguyên tắc vào năm 2022, là DAX thứ 5 có giấy phép, có chức năng giao dịch thị trường đô la độc lập.
Torum International -- Được phê duyệt vào năm 2024, là DAX thứ 6, định vị là nền tảng "xã hội + tài chính", hiện vẫn đang trong giai đoạn chuẩn bị trước khi ra mắt.
Các nền tảng trên đều là RMO-DAX và kết nối với hệ thống ngân hàng địa phương, hỗ trợ nạp tiền, rút tiền và đổi tiền tệ bằng đồng Ringgit Malaysia (MYR), tạo thành nền tảng cho hệ sinh thái dịch vụ tài sản số tuân thủ quy định tại Malaysia.
hỗ trợ loại tiền và phạm vi quản lý
Theo quy định của Ủy ban Chứng khoán, mỗi loại tài sản số được niêm yết trên sàn giao dịch có giấy phép đều cần phải được phê duyệt. Tính đến đầu năm 2025, có 22 loại tiền mã hóa được phép giao dịch, bao gồm các đồng tiền chính (như BTC, ETH, XRP), đồng tiền chuỗi công khai (như SOL, ADA, DOT, MATIC), đồng tiền DeFi (như UNI, AAVE, CRV), v.v.
Điều đáng chú ý là không có bất kỳ đồng stablecoin hoặc đồng tiền riêng tư nào được phê duyệt để giao dịch. Điều này cho thấy các cơ quan quản lý Malaysia có thái độ thận trọng trong việc lựa chọn loại tiền tệ, tập trung vào việc kiểm soát rủi ro ngoại hối và rủi ro rửa tiền.
Trong đó, Luno là nền tảng có nhiều loại token nhất, gần như bao gồm tất cả các loại tiền tệ được quản lý; Tokenize đứng thứ hai, hỗ trợ 7 loại tiền tệ chính; HATA và MX Global hỗ trợ từ 5 đến 10 loại tiền tệ. SC sẽ cập nhật danh sách phê duyệt token hàng năm, chẳng hạn như vào năm 2024, sẽ thêm Worldcoin, vào nửa đầu năm 2025 sẽ phê duyệt thêm Hedera (HBAR) và The Graph (GRT) để tổng số loại tiền tệ tăng từ 19 lên 22.
Ba, cơ chế quản lý tiền vào ra và kiểm soát ngoại hối
Tiền pháp định và mã hóa nạp rút tiền
Các sàn giao dịch được cấp phép tại Malaysia thường hỗ trợ nạp và rút tiền bằng đồng ringgit Malaysia (MYR). Người dùng có thể nạp tiền pháp định vào tài khoản sàn thông qua chuyển khoản ngân hàng địa phương, sau đó đổi sang mã hóa; hoặc có thể bán tài sản mã hóa đang nắm giữ và rút về MYR vào tài khoản ngân hàng của mình. Hầu hết các nền tảng không tính phí cho việc nạp tiền qua ngân hàng, việc rút tiền thường chỉ mất một khoản phí tượng trưng (chẳng hạn như Luno chỉ tính RM0.10 mỗi lần), tổng thể mức độ khó khá thấp.
Ngoài ra, nhà đầu tư cũng có thể chuyển đổi các loại tiền mã hóa hợp pháp từ ví cá nhân lên sàn giao dịch để thực hiện giao dịch, và sau khi giao dịch hoàn tất, có thể chuyển tài sản về ví trên chuỗi. Sự sắp xếp này cung cấp cho người dùng kênh lưu thông hai chiều giữa tiền pháp định và tài sản số. Tuy nhiên, tất cả các giao dịch rút tiền và nạp tiền đều cần phải trải qua quy trình xác minh danh tính và kiểm tra chống rửa tiền, đặc biệt là đối với các giao dịch rút tiền lớn hoặc bất thường, nền tảng sẽ thực hiện kiểm tra bổ sung.
Kiểm soát ngoại hối và hạn chế dòng chảy xuyên biên giới
Malaysia đã thực hiện các chính sách kiểm soát vốn nghiêm ngặt trong thời gian dài, kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1998, luôn cấm giao dịch đồng ringgit trên thị trường ngoài khơi. Để ngăn chặn việc hình thành các kênh rút vốn thông qua mã hóa, cơ quan quản lý Malaysia đã thực hiện các biện pháp sau đối với các sàn giao dịch:
Chỉ cho phép giao dịch định giá bằng MYR: Sàn giao dịch không được cung cấp các cặp giao dịch định giá bằng đô la Mỹ hoặc ngoại tệ khác, và cũng không cho phép giao dịch stablecoin.
Rút tiền chỉ giới hạn cho tài khoản ngân hàng địa phương: Việc rút tiền pháp định phải được chuyển vào tài khoản ngân hàng địa phương mang tên người dùng, nghiêm cấm chuyển đến tài khoản của bên thứ ba.
Mã hóa rút tiền kiểm tra: Mặc dù về mặt kỹ thuật cho phép người dùng rút tiền đến ví cá nhân, nền tảng thường sẽ thiết lập độ trễ hoặc quy trình kiểm tra bổ sung. Ví dụ, MX Global công khai yêu cầu thời gian xử lý nhất định cho việc rút tiền mã hóa để đảm bảo tuân thủ.
Những thiết kế này đã hiệu quả trong việc tránh việc tài sản mã hóa trở thành công cụ chuyển tiền, khiến cho nhà đầu tư dù có mua Bitcoin, Ethereum và các loại tiền điện tử có biến động cao khác cũng khó có thể chuyển đổi chúng thành tài sản ngoại tệ để thực hiện chuyển nhượng ngoại tệ. Quan điểm cơ bản của việc quản lý là: "không cấm hành vi giao dịch, nhưng kiểm soát mục đích xuyên biên giới".
Bốn, Mô hình ủy thác vốn và bảo đảm tài sản khách hàng
mô hình giao dịch lưu ký trung tâm
Tất cả các sàn giao dịch có giấy phép tại Malaysia đều áp dụng mô hình giao dịch lưu ký tập trung, tức là người dùng cần nạp tài sản vào ví hoặc tài khoản trên nền tảng để thực hiện giao dịch, không thể sử dụng ví cá nhân trên chuỗi để trực tiếp khớp lệnh hoặc giao dịch trên chuỗi. Trong mô hình này, tài sản của nhà đầu tư được bên lưu ký của nền tảng quản lý, cá nhân chỉ có thể xem số dư và đặt lệnh giao dịch thông qua tài khoản trên nền tảng.
Về mặt nền tảng, cần đảm bảo rằng tài sản của khách hàng được lưu trữ tách biệt nghiêm ngặt với tài sản của công ty, và áp dụng các cơ chế lưu trữ ví lạnh/chữ ký đa. Yêu cầu này xuất phát từ "Hướng dẫn Tài sản Kỹ thuật số" và "Hướng dẫn Bảo vệ Tài sản Khách hàng" do SC ban hành, nhằm mục đích ngăn chặn việc nền tảng sử dụng sai tài sản của người dùng hoặc mất mát tài sản.
Sắp xếp giám sát và yêu cầu quản lý
Malaysia SC đã giới thiệu chế độ "Người lưu giữ tài sản số (Digital Asset Custodian, DAC)", thiết lập ngưỡng quản lý chuyên biệt cho các tổ chức cung cấp dịch vụ lưu giữ token. Tính đến cuối năm 2023, đã có 3 tổ chức, bao gồm cả CoKeeps, nhận được phê duyệt nguyên tắc DAC.
Trước khi cơ chế DAC được triển khai toàn diện, hầu hết các nền tảng đều sử dụng dịch vụ lưu trữ tài sản số của bên thứ ba là các nhà quản lý quốc tế.
Luno Malaysia: Hợp tác với BitGo để lưu trữ tài sản kỹ thuật số, trong khi tiền pháp định được quản lý bởi tổ chức tín thác địa phương MTrustee.
Tokenize：Tài sản được lưu ký bởi BitGo và Universal Trustee.
SINEGY: Cũng áp dụng giải pháp lưu ký độc lập, đảm bảo tính độc lập của tài sản khách hàng.
SC yêu cầu tất cả các sàn giao dịch được cấp phép:
Duy trì tỷ lệ dự trữ 1:1, tài sản của khách hàng không được sử dụng cho mục đích khác.
Thực hiện kiểm toán tài sản định kỳ và công bố báo cáo chứng minh dự trữ (Proof of Reserves).
Cấm nền tảng thực hiện bất kỳ hình thức cho vay tài sản khách hàng hoặc các hoạt động đầu tư đòn bẩy.
Thiết kế hệ thống này, đặc biệt là sau sự kiện FTX, có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo đảm niềm tin của nhà đầu tư. Nền tảng Malaysia do tài sản được lưu ký bởi bên thứ ba và không được phép sử dụng tài sản của khách hàng, vì vậy đã thể hiện sự ổn định và độ tin cậy về mặt quản lý mạnh mẽ hơn trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động.
Năm, Tình trạng thị trường và Cục diện cạnh tranh của các nền tảng
Thị trường tài sản mã hóa Malaysia trong những năm gần đây đã cho thấy sự tăng trưởng ổn định. Mặc dù khởi đầu muộn, nhưng nhờ vào khung quy định rõ ràng và sự tăng cường niềm tin của nhà đầu tư, các sàn giao dịch tuân thủ quy định đã từng bước xây dựng được cơ sở người dùng địa phương và quy mô hoạt động. Tính đến cuối năm 2021, quy mô giao dịch hàng năm của thị trường mã hóa toàn quốc đã đạt khoảng 21 tỷ ringgit (khoảng 5 tỷ USD). Trong năm 2022, số tài khoản giao dịch tài sản kỹ thuật số mới được mở đã đạt 128.000, tương đương với quy mô mở tài khoản của thị trường chứng khoán truyền thống.
Về cấu trúc cạnh tranh của nền tảng, nó thể hiện một cấu trúc tập trung cao độ. Luno Malaysia, với tư cách là sàn giao dịch được phê duyệt sớm nhất, luôn giữ vị trí dẫn đầu tuyệt đối trên thị trường. Theo dữ liệu công khai năm 2024, số người dùng đăng ký trên nền tảng này đã vượt qua 1 triệu, tổng số giao dịch đã vượt qua 72 triệu giao dịch, tổng giá trị tài sản được quản lý lên tới 4,28 tỷ ringgit. Giá trị giao dịch hàng năm đạt 87 tỷ ringgit, chiếm hơn 90% toàn bộ thị trường sàn giao dịch có giấy phép. Luno có lợi thế về hỗ trợ tiền mã hóa, trải nghiệm người dùng và quản lý tuân thủ, giữ vững vị trí dẫn đầu trên thị trường.
Các sàn giao dịch còn lại có thị phần tương đối hạn chế, nhưng cũng có những đặc điểm và con đường phát triển riêng.
Tokenize Malaysia với bối cảnh đầu tư của Kenanga, có một mức độ nhận thức nhất định trong số người dùng tài chính truyền thống tại địa phương, và đã ra mắt một số loại tiền tệ chưa được Luno bao phủ;
MX Global vì nhận được đầu tư từ một nền tảng giao dịch, đã tăng trưởng người dùng đáng kể sau năm 2022, trở thành nền tảng tăng trưởng nhanh thứ hai sau Luno;
HATA Digital bắt đầu thử nghiệm từ năm 2024, nhờ vào việc có khu vực giao dịch đô la và chức năng tích hợp tính thanh khoản bên ngoài, đã thu hút sự chú ý của người dùng chuyên nghiệp.
Tổng thể mà nói, thị trường tuân thủ tại Malaysia vẫn được Luno dẫn đầu, các nền tảng khác phát triển theo cách khác biệt. Số lượng người dùng và khối lượng giao dịch của các nền tảng như Tokenize, MX, SINEGY, HATA thấp hơn nhiều so với Luno, nhưng họ đang áp dụng các chiến lược khác nhau để thu hút các nhóm cụ thể.
Từ cái nhìn của hồ sơ nhà đầu tư, người dùng nhỏ lẻ là chủ yếu, và có sự trẻ hóa rõ rệt. Dữ liệu từ Luno cho thấy, độ tuổi trung bình của nhà đầu tư là 34.8 tuổi, trong đó nam giới chiếm 76%, số tiền gửi trung vị mỗi lần là RM100, thể hiện đặc điểm của thị trường bán lẻ "nhỏ lẻ, nhiều lần". Đồng thời, tỷ lệ người dùng nữ đang tăng lên qua từng năm, với mức tăng 17% vào năm 2024, cho thấy sự chấp nhận của thị trường đang mở rộng. Luno cũng đã ra mắt dịch vụ "Luno tổ chức" vào năm 2024, cung cấp API, thanh khoản OTC và quản lý chuyên nghiệp, cho thấy nền tảng đang tích cực mở rộng thị trường khách hàng có giá trị ròng cao và thị trường tổ chức.
Sự sôi động giao dịch trên thị trường liên quan chặt chẽ đến tình hình quốc tế. Sau sự kiện FTX năm 2022, khối lượng giao dịch đã giảm sút, nhưng từ năm 2023, nhờ sự phục hồi giá Bitcoin và các tin tốt về ETF, khối lượng giao dịch trong quý 3 năm 2023 đã tăng hơn 300% so với quý trước. Năm 2024, Bitcoin lần đầu tiên vượt qua 100.000 USD, càng thúc đẩy nhu cầu giao dịch và sự nhiệt tình mở tài khoản.
Báo cáo của Ủy ban Chứng khoán chỉ ra rằng, hơn 72% nhà đầu tư dưới 45 tuổi chiếm số lượng tài khoản DAX, phản ánh rằng thị trường này chủ yếu được cấu thành từ người dùng bản địa số. Các sự kiện như Worldcoin cũng đã thu hút sự chú ý rộng rãi, cho thấy thị trường rất nhạy cảm với các token mới, airdrop và các ứng dụng đổi mới, làm nổi bật sự cần thiết phải tăng cường giáo dục nhà đầu tư trong tương lai.
Tổng thể, thị trường mã hóa Malaysia đã xây dựng một hệ sinh thái giao dịch với nền tảng là chính sách quản lý rõ ràng, nền tảng tuân thủ an toàn, chủ yếu là các nhà đầu tư trẻ, có độ tập trung cao và mức độ giao dịch bị ảnh hưởng rõ rệt bởi xu hướng toàn cầu. Khi các loại token dần được mở và hệ thống công cụ tuân thủ được hoàn thiện, thị trường vẫn có tiềm năng phát triển hơn nữa.
Sáu, Hiện tượng sử dụng nền tảng không được cấp phép và thái độ quản lý
Mặc dù Malaysia đã thiết lập một hệ thống cấp phép nghiêm ngặt, nhưng trong thực tế, một số nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm vẫn đang sử dụng các nền tảng chưa đăng ký ở nước ngoài. Những nền tảng này cung cấp nhiều loại đồng tiền giao dịch hơn, công cụ đòn bẩy và các sản phẩm tài chính phái sinh, phù hợp với các nhà giao dịch tần suất cao và những người tìm kiếm lợi nhuận cao.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
14 thích
Phần thưởng
14
5
Đăng lại
Chia sẻ
Bình luận
0/400
SatoshiHeir
· 08-10 03:52
Giám sát kép? Cạm bẫy tư duy tài chính truyền thống điển hình
Xem bản gốcTrả lời0
GigaBrainAnon
· 08-10 03:51
Làm quản lý đúng không? Chẳng mấy chốc sẽ bị bơm vào danh sách.
Phân tích toàn diện về quy định và cấu trúc thị trường tài sản mã hóa tại Malaysia
Tình hình quản lý và phát triển thị trường tài sản mã hóa Malaysia
Một, Khung pháp lý
Malaysia áp dụng mô hình "quản lý kép" đối với mã hóa, chủ yếu do Ngân hàng Negara Malaysia (Bank Negara Malaysia, viết tắt là BNM) và Ủy ban Chứng khoán Malaysia (Securities Commission Malaysia, viết tắt là SC) cùng đảm nhận chức năng quản lý. BNM chịu trách nhiệm về chính sách tiền tệ quốc gia và ổn định tài chính, đã rõ ràng tuyên bố "không công nhận bất kỳ loại tiền kỹ thuật số nào do tư nhân phát hành là tiền tệ hợp pháp", do đó các tài sản mã hóa như Bitcoin không có khả năng thanh toán hợp pháp theo luật pháp và được coi là tài sản có thể giao dịch. SC chịu trách nhiệm đưa các tài sản mã hóa đủ tiêu chuẩn vào hệ thống quản lý thị trường vốn và quản lý chúng như các sản phẩm chứng khoán. Tổng thể, Malaysia coi tài sản mã hóa như một loại sản phẩm chứng khoán/đầu tư thay vì tiền tệ để quản lý.
Cơ sở pháp lý của hệ thống quản lý bắt nguồn từ Lệnh "Luật Thị trường Vốn và Dịch vụ năm 2007 (Tiền điện tử và Token số là chứng khoán)" có hiệu lực từ tháng 1 năm 2019. Lệnh này trao quyền quản lý cho Ủy ban Chứng khoán và quy định rằng chỉ cần tài sản mã hóa đáp ứng một số thuộc tính đầu tư nhất định, nó có thể được coi là chứng khoán. Sau đó, SC đã lần lượt ban hành nhiều quy định kèm theo, bao gồm "Hướng dẫn cho các nhà điều hành thị trường được công nhận" và "Hướng dẫn về tài sản số", quy định về điều kiện gia nhập của sàn giao dịch tài sản số, nền tảng phát hành sàn giao dịch lần đầu (nền tảng IEO) cũng như dịch vụ lưu ký tài sản số. Những quy định này cùng nhau cấu thành nội dung cốt lõi của khuôn khổ quản lý tài sản mã hóa tại Malaysia.
Về các biện pháp quản lý cụ thể, Malaysia đã thiết lập ngưỡng cấp phép rõ ràng. Nền tảng giao dịch tài sản kỹ thuật số (DAX) phải đăng ký là nhà điều hành thị trường được công nhận (RMO-DAX), đáp ứng các yêu cầu tuân thủ tiêu chuẩn cao, bao gồm đăng ký địa phương, có vốn tối thiểu, cơ chế kiểm soát rủi ro vững chắc, các biện pháp chống rửa tiền (AML/CFT) và quy trình KYC. Ngoài ra, SC còn giới thiệu chế độ "Người lưu ký tài sản kỹ thuật số (DAC)", yêu cầu các tổ chức thực hiện dịch vụ lưu ký tài sản phải có giấy phép liên quan, và đảm bảo tài sản của khách hàng được lưu trữ độc lập, ghi chép rõ ràng, cách ly rủi ro.
Đáng lưu ý là, đối với các dịch vụ ví, nếu chỉ cung cấp chức năng ví phần mềm phi tập trung, thì tạm thời không thuộc phạm vi quản lý; nhưng nếu nó đồng thời có chức năng đổi tiền pháp định hoặc lưu ký, thì cần phải có đủ tư cách thanh toán hoặc lưu ký tương ứng. Cách xử lý phân biệt này cân bằng giữa phát triển đổi mới và kiểm soát quản lý.
Hai, Giám sát sàn giao dịch và Cấu trúc thị trường
Tổng quan về nền tảng giao dịch tuân thủ
Đến năm 2025, Malaysia sẽ có 6 sàn giao dịch tài sản số (DAX) được cấp phép bởi SC, bao gồm:
Các nền tảng trên đều là RMO-DAX và kết nối với hệ thống ngân hàng địa phương, hỗ trợ nạp tiền, rút tiền và đổi tiền tệ bằng đồng Ringgit Malaysia (MYR), tạo thành nền tảng cho hệ sinh thái dịch vụ tài sản số tuân thủ quy định tại Malaysia.
hỗ trợ loại tiền và phạm vi quản lý
Theo quy định của Ủy ban Chứng khoán, mỗi loại tài sản số được niêm yết trên sàn giao dịch có giấy phép đều cần phải được phê duyệt. Tính đến đầu năm 2025, có 22 loại tiền mã hóa được phép giao dịch, bao gồm các đồng tiền chính (như BTC, ETH, XRP), đồng tiền chuỗi công khai (như SOL, ADA, DOT, MATIC), đồng tiền DeFi (như UNI, AAVE, CRV), v.v.
Điều đáng chú ý là không có bất kỳ đồng stablecoin hoặc đồng tiền riêng tư nào được phê duyệt để giao dịch. Điều này cho thấy các cơ quan quản lý Malaysia có thái độ thận trọng trong việc lựa chọn loại tiền tệ, tập trung vào việc kiểm soát rủi ro ngoại hối và rủi ro rửa tiền.
Trong đó, Luno là nền tảng có nhiều loại token nhất, gần như bao gồm tất cả các loại tiền tệ được quản lý; Tokenize đứng thứ hai, hỗ trợ 7 loại tiền tệ chính; HATA và MX Global hỗ trợ từ 5 đến 10 loại tiền tệ. SC sẽ cập nhật danh sách phê duyệt token hàng năm, chẳng hạn như vào năm 2024, sẽ thêm Worldcoin, vào nửa đầu năm 2025 sẽ phê duyệt thêm Hedera (HBAR) và The Graph (GRT) để tổng số loại tiền tệ tăng từ 19 lên 22.
Ba, cơ chế quản lý tiền vào ra và kiểm soát ngoại hối
Tiền pháp định và mã hóa nạp rút tiền
Các sàn giao dịch được cấp phép tại Malaysia thường hỗ trợ nạp và rút tiền bằng đồng ringgit Malaysia (MYR). Người dùng có thể nạp tiền pháp định vào tài khoản sàn thông qua chuyển khoản ngân hàng địa phương, sau đó đổi sang mã hóa; hoặc có thể bán tài sản mã hóa đang nắm giữ và rút về MYR vào tài khoản ngân hàng của mình. Hầu hết các nền tảng không tính phí cho việc nạp tiền qua ngân hàng, việc rút tiền thường chỉ mất một khoản phí tượng trưng (chẳng hạn như Luno chỉ tính RM0.10 mỗi lần), tổng thể mức độ khó khá thấp.
Ngoài ra, nhà đầu tư cũng có thể chuyển đổi các loại tiền mã hóa hợp pháp từ ví cá nhân lên sàn giao dịch để thực hiện giao dịch, và sau khi giao dịch hoàn tất, có thể chuyển tài sản về ví trên chuỗi. Sự sắp xếp này cung cấp cho người dùng kênh lưu thông hai chiều giữa tiền pháp định và tài sản số. Tuy nhiên, tất cả các giao dịch rút tiền và nạp tiền đều cần phải trải qua quy trình xác minh danh tính và kiểm tra chống rửa tiền, đặc biệt là đối với các giao dịch rút tiền lớn hoặc bất thường, nền tảng sẽ thực hiện kiểm tra bổ sung.
Kiểm soát ngoại hối và hạn chế dòng chảy xuyên biên giới
Malaysia đã thực hiện các chính sách kiểm soát vốn nghiêm ngặt trong thời gian dài, kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1998, luôn cấm giao dịch đồng ringgit trên thị trường ngoài khơi. Để ngăn chặn việc hình thành các kênh rút vốn thông qua mã hóa, cơ quan quản lý Malaysia đã thực hiện các biện pháp sau đối với các sàn giao dịch:
Những thiết kế này đã hiệu quả trong việc tránh việc tài sản mã hóa trở thành công cụ chuyển tiền, khiến cho nhà đầu tư dù có mua Bitcoin, Ethereum và các loại tiền điện tử có biến động cao khác cũng khó có thể chuyển đổi chúng thành tài sản ngoại tệ để thực hiện chuyển nhượng ngoại tệ. Quan điểm cơ bản của việc quản lý là: "không cấm hành vi giao dịch, nhưng kiểm soát mục đích xuyên biên giới".
Bốn, Mô hình ủy thác vốn và bảo đảm tài sản khách hàng
mô hình giao dịch lưu ký trung tâm
Tất cả các sàn giao dịch có giấy phép tại Malaysia đều áp dụng mô hình giao dịch lưu ký tập trung, tức là người dùng cần nạp tài sản vào ví hoặc tài khoản trên nền tảng để thực hiện giao dịch, không thể sử dụng ví cá nhân trên chuỗi để trực tiếp khớp lệnh hoặc giao dịch trên chuỗi. Trong mô hình này, tài sản của nhà đầu tư được bên lưu ký của nền tảng quản lý, cá nhân chỉ có thể xem số dư và đặt lệnh giao dịch thông qua tài khoản trên nền tảng.
Về mặt nền tảng, cần đảm bảo rằng tài sản của khách hàng được lưu trữ tách biệt nghiêm ngặt với tài sản của công ty, và áp dụng các cơ chế lưu trữ ví lạnh/chữ ký đa. Yêu cầu này xuất phát từ "Hướng dẫn Tài sản Kỹ thuật số" và "Hướng dẫn Bảo vệ Tài sản Khách hàng" do SC ban hành, nhằm mục đích ngăn chặn việc nền tảng sử dụng sai tài sản của người dùng hoặc mất mát tài sản.
Sắp xếp giám sát và yêu cầu quản lý
Malaysia SC đã giới thiệu chế độ "Người lưu giữ tài sản số (Digital Asset Custodian, DAC)", thiết lập ngưỡng quản lý chuyên biệt cho các tổ chức cung cấp dịch vụ lưu giữ token. Tính đến cuối năm 2023, đã có 3 tổ chức, bao gồm cả CoKeeps, nhận được phê duyệt nguyên tắc DAC.
Trước khi cơ chế DAC được triển khai toàn diện, hầu hết các nền tảng đều sử dụng dịch vụ lưu trữ tài sản số của bên thứ ba là các nhà quản lý quốc tế.
SC yêu cầu tất cả các sàn giao dịch được cấp phép:
Thiết kế hệ thống này, đặc biệt là sau sự kiện FTX, có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo đảm niềm tin của nhà đầu tư. Nền tảng Malaysia do tài sản được lưu ký bởi bên thứ ba và không được phép sử dụng tài sản của khách hàng, vì vậy đã thể hiện sự ổn định và độ tin cậy về mặt quản lý mạnh mẽ hơn trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động.
Năm, Tình trạng thị trường và Cục diện cạnh tranh của các nền tảng
Thị trường tài sản mã hóa Malaysia trong những năm gần đây đã cho thấy sự tăng trưởng ổn định. Mặc dù khởi đầu muộn, nhưng nhờ vào khung quy định rõ ràng và sự tăng cường niềm tin của nhà đầu tư, các sàn giao dịch tuân thủ quy định đã từng bước xây dựng được cơ sở người dùng địa phương và quy mô hoạt động. Tính đến cuối năm 2021, quy mô giao dịch hàng năm của thị trường mã hóa toàn quốc đã đạt khoảng 21 tỷ ringgit (khoảng 5 tỷ USD). Trong năm 2022, số tài khoản giao dịch tài sản kỹ thuật số mới được mở đã đạt 128.000, tương đương với quy mô mở tài khoản của thị trường chứng khoán truyền thống.
Về cấu trúc cạnh tranh của nền tảng, nó thể hiện một cấu trúc tập trung cao độ. Luno Malaysia, với tư cách là sàn giao dịch được phê duyệt sớm nhất, luôn giữ vị trí dẫn đầu tuyệt đối trên thị trường. Theo dữ liệu công khai năm 2024, số người dùng đăng ký trên nền tảng này đã vượt qua 1 triệu, tổng số giao dịch đã vượt qua 72 triệu giao dịch, tổng giá trị tài sản được quản lý lên tới 4,28 tỷ ringgit. Giá trị giao dịch hàng năm đạt 87 tỷ ringgit, chiếm hơn 90% toàn bộ thị trường sàn giao dịch có giấy phép. Luno có lợi thế về hỗ trợ tiền mã hóa, trải nghiệm người dùng và quản lý tuân thủ, giữ vững vị trí dẫn đầu trên thị trường.
Các sàn giao dịch còn lại có thị phần tương đối hạn chế, nhưng cũng có những đặc điểm và con đường phát triển riêng.
Tổng thể mà nói, thị trường tuân thủ tại Malaysia vẫn được Luno dẫn đầu, các nền tảng khác phát triển theo cách khác biệt. Số lượng người dùng và khối lượng giao dịch của các nền tảng như Tokenize, MX, SINEGY, HATA thấp hơn nhiều so với Luno, nhưng họ đang áp dụng các chiến lược khác nhau để thu hút các nhóm cụ thể.
Từ cái nhìn của hồ sơ nhà đầu tư, người dùng nhỏ lẻ là chủ yếu, và có sự trẻ hóa rõ rệt. Dữ liệu từ Luno cho thấy, độ tuổi trung bình của nhà đầu tư là 34.8 tuổi, trong đó nam giới chiếm 76%, số tiền gửi trung vị mỗi lần là RM100, thể hiện đặc điểm của thị trường bán lẻ "nhỏ lẻ, nhiều lần". Đồng thời, tỷ lệ người dùng nữ đang tăng lên qua từng năm, với mức tăng 17% vào năm 2024, cho thấy sự chấp nhận của thị trường đang mở rộng. Luno cũng đã ra mắt dịch vụ "Luno tổ chức" vào năm 2024, cung cấp API, thanh khoản OTC và quản lý chuyên nghiệp, cho thấy nền tảng đang tích cực mở rộng thị trường khách hàng có giá trị ròng cao và thị trường tổ chức.
Sự sôi động giao dịch trên thị trường liên quan chặt chẽ đến tình hình quốc tế. Sau sự kiện FTX năm 2022, khối lượng giao dịch đã giảm sút, nhưng từ năm 2023, nhờ sự phục hồi giá Bitcoin và các tin tốt về ETF, khối lượng giao dịch trong quý 3 năm 2023 đã tăng hơn 300% so với quý trước. Năm 2024, Bitcoin lần đầu tiên vượt qua 100.000 USD, càng thúc đẩy nhu cầu giao dịch và sự nhiệt tình mở tài khoản.
Báo cáo của Ủy ban Chứng khoán chỉ ra rằng, hơn 72% nhà đầu tư dưới 45 tuổi chiếm số lượng tài khoản DAX, phản ánh rằng thị trường này chủ yếu được cấu thành từ người dùng bản địa số. Các sự kiện như Worldcoin cũng đã thu hút sự chú ý rộng rãi, cho thấy thị trường rất nhạy cảm với các token mới, airdrop và các ứng dụng đổi mới, làm nổi bật sự cần thiết phải tăng cường giáo dục nhà đầu tư trong tương lai.
Tổng thể, thị trường mã hóa Malaysia đã xây dựng một hệ sinh thái giao dịch với nền tảng là chính sách quản lý rõ ràng, nền tảng tuân thủ an toàn, chủ yếu là các nhà đầu tư trẻ, có độ tập trung cao và mức độ giao dịch bị ảnh hưởng rõ rệt bởi xu hướng toàn cầu. Khi các loại token dần được mở và hệ thống công cụ tuân thủ được hoàn thiện, thị trường vẫn có tiềm năng phát triển hơn nữa.
Sáu, Hiện tượng sử dụng nền tảng không được cấp phép và thái độ quản lý
Mặc dù Malaysia đã thiết lập một hệ thống cấp phép nghiêm ngặt, nhưng trong thực tế, một số nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm vẫn đang sử dụng các nền tảng chưa đăng ký ở nước ngoài. Những nền tảng này cung cấp nhiều loại đồng tiền giao dịch hơn, công cụ đòn bẩy và các sản phẩm tài chính phái sinh, phù hợp với các nhà giao dịch tần suất cao và những người tìm kiếm lợi nhuận cao.